Havza Haber Ajansı’nın bildirdiğine göre, 5 Mart ülkede Ağaç Dikme Günü olarak adlandırılmış ve bugün kapsamında, ağaç ve ağaç dikmenin önemini vurgulayan çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir. 5-12 Mart tarihleri ise Doğal Kaynaklar Haftası olarak belirlenmiştir.

Bitkiler ve ağaçlar, insan hayatında büyük bir pay ve kritik bir rol oynamaktadır. Havanın yumuşaması, sıcaklık dengesinin sağlanması, toprağın korunması ve gıda temininde önemli katkılar sunmaktadır.

İslam dini, insanları yeşil bitkileri seyretmeye ve onların estetik güzelliğini izlemeye teşvik etmektedir. Masum İmamlar’ın (a.s.) hadislerinde, bitkilerin insan bedeni ve ruhu üzerindeki olumlu etkilerinden sıkça bahsedilmiştir.

İmam Cafer Sadık (a.s.), Mufaddal’a şöyle buyurmuştur:

“Yeşil bitkilerin ve ağaçların güzelliğine bakmak insana öyle bir haz verir ki dünyanın hiçbir manzarası ve eğlencesi bu zevkle kıyaslanamaz.”

Ayrıca İmam Musa Kazım’dan (a.s.) da şu rivayet nakledilmiştir:

“Üç şey gözlere parlaklık kazandırır: Yeşilliklere bakmak, akan suyu izlemek ve güzel bir yüzü seyretmek.”

Hadisleri incelediğimizde şu sonuca varıyoruz: İnsan yeşil bitkilere ve ağaçlara baktığında huzur bulur, ruhu tazelenir ve neşe hisseder. Yeşilliklere bakmak, insan psikolojisi üzerinde olumlu ve rahatlatıcı bir etkiye sahiptir.

Hz. Peygamber’in (s.a.a) ağaç dikmeye, onları korumaya ve ağaç kesmeyi yasaklamaya verdiği özel önem 14 yüzyıl öncesine dayanıyor olsa da, modern bilim insanları bugün bu vurgunun değerini ve İslam’ın öngörüsünü kabul etmektedir. Bu durum, İslam’ın vahye dayandığının bir kanıtı olarak görülmekte ve onu insan yapımı bir din olarak görenlerin iddialarını geçersiz kılmaktadır.

Ayrıca, Masum İmamlar’ın (a.s.) ağaç dikimi ile ilgili tavsiyeleri oldukça dikkat çekicidir:

✅ İmam Ali (a.s.) şöyle buyurmuştur:

“Resûlullah (s.a.a), bir grubu cihada gönderdiğinde onlara şu talimatı verirdi: Kadınları, yaşlıları ve çocukları öldürmeyin ve sakın ağaçları kesmeyin! Ancak, savaş için stratejik bir engel oluşturan bir ağaç varsa o zaman kesebilirsiniz.”

✅ İmam Cafer Sadık (a.s.) şöyle buyurmuştur:

“Meyve veren ağaçları kesmeyin, aksi takdirde Allah üzerinize azap indirebilir.”

Yeşil ağaçların doğaya sağladığı faydalar sayısızdır, ancak dini önderler özellikle meyve veren ağaç dikmeye daha fazla vurgu yapmışlardır. Kur’an-ı Kerim’de de genellikle meyve veren ağaçlardan bahsedilir. Örneğin nar, hurma, üzüm ve zeytin gibi ağaçlar Kur’an’da zikredilmiştir.

Hz. Peygamber (s.a.a) bu konuda şöyle buyurmuştur:

“Kim bir ağaç diker ve o ağaç meyve verirse, Allah o meyvelerden elde edilen fayda kadar ona sevap verir.”

İslam, bu dünyada ağaç dikmeye büyük önem vermekle birlikte, asıl önemli olanın cennette de ağaç dikmek olduğunu vurgulamaktadır.

Nitekim Kâfi adlı hadis kitabında İmam Muhammed Bâkır’dan (a.s.) şu rivayet nakledilmiştir:

“Resûlullah (s.a.a), bahçesinde ağaç diken bir adamın yanından geçti ve ona şöyle buyurdu: ‘Sana, kökleri daha sağlam, meyvesi daha hızlı olgunlaşan, daha temiz ve kalıcı olan bir ağacı göstereyim mi?’ O kişi: ‘Evet, ya Resûlallah! Annem babam sana feda olsun, bana göster!’ dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (s.a.a) şöyle buyurdu: ‘Sabah ve akşam şu zikri söyle: Subhânallâh, Velhamdülillâh, Ve lâ ilâhe illallâh, Vallâhu Ekber. Çünkü her söylediğinde, cennette senin için çeşit çeşit meyve ağaçlarından on tane dikilir ve işte ‘bâkî kalan salih ameller’ bunlardır.’”

Bu hadisler, hem dünya hem de ahiret için yapılan güzel amellerin, insan için sonsuz bereketler sağlayacağını ve İslam’ın doğaya verdiği önemi açıkça göstermektedir.

Günümüzde birçok ülke, Ağaç Dikme Günü’nü önemsemekte ve bugün kapsamında farklı türlerde fidanlar dikmektedir. Ancak, bu günün tarihi her ülkenin iklim şartlarına göre farklılık göstermektedir. Genellikle, ağaçların en iyi şekilde büyüyebileceği dönemlerde bu etkinlikler düzenlenir.

Örneğin:

              • Almanya: 24 Nisan

              • Mısır: 14 Şubat

              • Pakistan: 17 Ağustos

              • Meksika: Temmuz ayının ikinci perşembesi

Rehberin Ağaç Dikmeye Verdiği Önem

İslam İnkılabı Rehberi Ayetullah el-Uzma Hamaney, geçtiğimiz yıl doğaya olan duyarlılığını göstermek amacıyla üç fidan dikmiş ve bu konuda zeytin ağacı dikmenin özel bir anlam taşıdığını vurgulamıştır ve şöyle buyurmuştur:

“Mazlum ama son derece dirençli Filistin halkıyla dayanışma ve birlik mesajı vermek için bugün dikilen ağaçlardan biri zeytin ağacı oldu. Bu sembolik hareket, onlara bir selam ve her zaman onları düşündüğümüzün bir göstergesidir.”

Ayrıca, “Her İranlı Üç Fidan” sloganını vurgulayarak şu ifadeyi kullanmıştır:

“Eğer her İranlı yılda üç fidan dikerse, hükümetin 2023 yılında başlattığı dört yıl içinde bir milyar fidan dikme hedefi gerçekleşecektir.”

Bu açıklamalar, çevre bilincinin yalnızca bireysel bir sorumluluk olmadığını, aynı zamanda toplumsal ve ulusal bir görev haline gelmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.

Büyük İslam âlimlerinden Ayetullah Cevadi Amuli, “Tefsir-i Tesnim” ve “Mefâtîhü’l-Hayât” adlı eserlerinde ağaç dikmenin önemini şöyle vurgulamıştır:

“Müslümanlar, ağaç dikmek ve onları korumak konusunda ihmalkâr olmamalıdır. Çünkü ağaçlar, havanın temizlenmesinde ve sağlıklı kalmasında özel bir etkiye sahiptir. İslam’ın ağaç dikmeye verdiği önem, dini metinlerde açıkça görülmektedir. Hatta bazen ağaç dikmek, en kutsal hayır işlerinden biri olarak kabul edilir.”

İslam’da hem ağaçların korunması ve sulanması emredilmiş hem de onların gereksiz yere kesilmesi yasaklanmıştır.

Hz. Peygamber (s.a.a) şöyle buyurmuştur:

“Kim susuzluktan kuruyan bir ağacı sularsa, sanki susuz kalmış bir mümini suya kavuşturmuş gibi olur.”

İmam Cafer Sadık (a.s.), Hz. Ali’nin (a.s.) ağaç dikmeye verdiği önemi şöyle anlatır:

“Emirü’l-Müminin (a.s.), hurma çekirdeklerini yüklenerek taşıyordu. Ona: ‘Ey Ebu’l-Hasan! Yanında ne taşıyorsun?’ diye sorulduğunda, şöyle buyurdu: ‘Eğer Allah dilerse, bunlar hurma ağacı olacak.’ Daha sonra hepsini toprağa ekti ve bir çekirdek bile boşa harcamadı.”

Ve şöyle ekledi:

“Çiftçilik ve ağaç dikimiyle uğraşın. Allah’a yemin ederim ki, ondan daha helal ve temiz bir kazanç yoktur.”

Hz. Muhammed (s.a.a) ise şöyle buyurmuştur:

“Bir Müslüman, bir ağaç diker ve onun meyvesinden bir kuş, bir insan veya bir hayvan yerse, bu onun için bir sadaka olarak yazılır.”

Bu hadisler, İslam’ın doğaya ne kadar büyük bir önem verdiğini ve ağaç dikmenin hem dünya hem de ahiret açısından değerli bir amel olduğunu açıkça göstermektedir.

KAYNAK

              1. Mefâtîhü’l-Hayât – Ayetullah Cevadi Amuli

              2. Kur’an’da Doğanın Görünümü – Dr. Muhammed Hasan Rastemi, s. 60

              3. Havza Net Bilgi Platformu (Pâygâh-ı İtîlâ’-resânî-yi Hawza Net)

              4. Tuhîdü’l-Mufaddal – Mufaddal bin Ömer Cu‘fî Kûfî, s. 154

              5. Usûl-i Kâfî, cilt 2, s. 506